✂️ Cắt thắng lưỡi cho trẻ nhỏ: Khi nào cần? Có nguy hiểm không?
👨⚕️ Bác sĩ Nguyễn Hữu Đức – Chuyên khoa Tai Mũi Họng – Nha Trang
🔹 Thắng lưỡi là gì?
Thắng lưỡi (frenulum linguae) là một dải mô mỏng nối phần dưới lưỡi với sàn miệng. Khi thắng lưỡi quá ngắn hoặc dày, sẽ làm hạn chế chuyển động của lưỡi – tình trạng này được gọi là dính thắng lưỡi (tongue-tie).
🍼 Dính thắng lưỡi gây ảnh hưởng gì?
- Trẻ sơ sinh: khó bú mẹ, bú yếu, dễ mệt, tăng cân chậm.
- Trẻ nhỏ: nói ngọng, phát âm không rõ, chậm hình thành âm.
- Trẻ lớn: khó vệ sinh răng miệng, dễ sâu răng cửa dưới, nói kém rõ.
- Một số trường hợp: tăng tiết nước bọt, tật đẩy lưỡi, hoặc khó chơi nhạc cụ hơi khi lớn.
🧠 ⚠️ Hiểu lầm thường gặp cần lưu ý
❗ Cắt thắng lưỡi giúp trẻ biết nói sớm hơn.
Đây là một quan niệm sai lầm rất phổ biến trong cộng đồng. Thực tế, thời điểm trẻ bắt đầu nói phụ thuộc chủ yếu vào:
- Phát triển thần kinh của từng bé,
- Khả năng nghe, tương tác xã hội,
- Môi trường ngôn ngữ và cách ba mẹ hỗ trợ.
Cắt thắng lưỡi không thể “kích hoạt” khả năng nói, mà chỉ có ý nghĩa nếu bé đã biết nói nhưng phát âm không rõ do hạn chế chuyển động của lưỡi.
✳️ Việc cắt thắng lưỡi giúp cho việc phát âm tròn vành rõ chữ hơn, đặc biệt với các âm cần vận động linh hoạt của đầu lưỡi như:
- Âm /l/, /t/, /d/, /n/, /r/ trong tiếng Việt.
✅ Khi có chỉ định đúng, việc can thiệp sẽ hỗ trợ tốt cho quá trình phát triển lời nói. Nhưng không nên làm thủ thuật chỉ để “giúp trẻ nói sớm”.
🔍 Vậy khi nào nên cân nhắc cắt thắng lưỡi?
👉 Không phải mọi trường hợp đều cần cắt. Việc cắt thắng lưỡi chỉ nên thực hiện khi:
- Bú mẹ khó khăn (thường xảy ra trong những tuần đầu sau sinh),
- Không phát âm được một số âm nhất định dù trí tuệ và tai nghe bình thường,
- Dính thắng lưỡi độ nặng (độ III hoặc IV),
- Lưỡi không vươn ra khỏi môi, không chạm được vòm miệng.
✅ Cần được đánh giá kỹ lưỡng bởi bác sĩ Tai Mũi Họng, và nếu cần, phối hợp với âm ngữ trị liệu viên trước và sau thủ thuật.
Một số bé có thắng lưỡi ngắn nhưng vẫn bú, nói bình thường → không cần can thiệp.
🛠 Quy trình cắt thắng lưỡi có an toàn không?
- Với trẻ sơ sinh, thủ thuật rất đơn giản, nhanh chóng (1–2 phút), thường không cần gây tê hoặc gây mê.
- Trẻ lớn hơn: có thể cần gây tê tại chỗ, và tập vận động lưỡi sau thủ thuật.
- Rất ít chảy máu, bé có thể bú lại sau vài phút.
Biến chứng rất hiếm gặp, nhưng có thể bao gồm: dính trở lại, chảy máu nhẹ, đau vài ngày đầu.
✅ Sau khi cắt thắng lưỡi cần làm gì?
- Cho bé bú hoặc ăn uống lại sớm (nếu trẻ sơ sinh).
- Giữ vệ sinh miệng bằng nước muối sinh lý.
- Tập luyện các động tác lưỡi nhẹ nhàng (nếu trẻ hợp tác).
- Tái khám đúng hẹn.
📞 Liên hệ tư vấn & khám
👨⚕️ Bác sĩ Nguyễn Hữu Đức – chuyên khám, tư vấn và xử trí các bệnh lý Tai Mũi Họng trẻ em, trong đó có đánh giá và xử lý dính thắng lưỡi.
- Địa chỉ phòng khám: 138 Văn Tiến Dũng, KĐT VCN Phước Hải, TP. Nha Trang
- Hotline tư vấn – đặt hẹn: 0913 570 001
- Giờ khám:
– Giờ hành chính: Thứ 2 – Thứ 7 tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang
– Ngoài giờ: Thứ 2 – Thứ 7: 17h–19h | Chủ Nhật: 9h–11h (vui lòng gọi trước vì lịch có thể thay đổi)
👨⚕️ Về Bác sĩ Nguyễn Hữu Đức
Bác sĩ Nguyễn Hữu Đức tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh và chương trình sau đại học chuyên khoa Tai Mũi Họng tại cùng trường. Anh từng công tác tại nhiều bệnh viện và phòng khám uy tín ở TP. Hồ Chí Minh, hiện là bác sĩ Tai Mũi Họng tại Bệnh viện Vinmec Nha Trang.
Với nhiều năm kinh nghiệm thăm khám và điều trị cho cả trẻ em và người lớn, bác sĩ Đức được đánh giá là một trong những bác sĩ Tai Mũi Họng giỏi, tận tâm và được tin tưởng nhất tại Nha Trang. Ngoài giờ hành chính, bác sĩ còn có phòng khám riêng, hỗ trợ bệnh nhân thăm khám, tư vấn và điều trị các bệnh lý tai mũi họng phổ biến.
