Ngưng thở khi ngủ ở trẻ do amidan to – Có nên phẫu thuật?
Ngưng thở khi ngủ không chỉ xảy ra ở người lớn. Trẻ nhỏ, đặc biệt từ 3–10 tuổi, có thể mắc phải tình trạng này do amidan và VA phì đại. Đây không chỉ là hiện tượng sinh lý mà là dấu hiệu cảnh báo ảnh hưởng tới phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ.
Trong bài viết này, bác sĩ Đức – chuyên khoa Tai Mũi Họng Nha Trang – sẽ phân tích kỹ hơn về mối liên quan giữa amidan to và hội chứng ngưng thở khi ngủ ở trẻ, và khi nào nên cắt amidan để cải thiện sức khỏe.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị ngưng thở khi ngủ
Cha mẹ nên cảnh giác nếu trẻ có các biểu hiện sau trong lúc ngủ:
- Ngáy to kéo dài, ngắt quãng
- Thở miệng, không thở bằng mũi
- Ngừng thở 5–10 giây rồi thở gấp trở lại
- Trằn trọc, đổ mồ hôi đêm, ngủ không sâu
- Dậy sớm, buồn ngủ ban ngày, học hành sa sút
- Dễ cáu gắt, kém tập trung
Tại sao amidan to gây ngưng thở khi ngủ?
Amidan và VA là tổ chức lympho giúp miễn dịch vùng mũi họng, nhưng ở một số trẻ, chúng phì đại quá mức, chèn ép đường thở trên.
Vào ban đêm, khi cơ thể nằm nghỉ:
- Cơ vùng họng giãn lỏng, đường thở dễ hẹp lại
- Amidan/VA to sẽ cản trở lưu thông không khí
- Gây ra hội chứng ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ (OSA)
📖 Theo nghiên cứu trên American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine (2014), ước tính có đến 1–5% trẻ em bị OSA, trong đó 70% nguyên nhân do amidan hoặc VA phì đại.
Cắt amidan có giúp cải thiện tình trạng?
Câu trả lời là: có – nếu đúng chỉ định.
Một số nghiên cứu đáng tin cậy:
- Chidini et al. (2017): sau phẫu thuật cắt amidan và nạo VA, 80% trẻ giảm rõ rệt triệu chứng OSA, cải thiện chất lượng giấc ngủ và hành vi.
- The Childhood Adenotonsillectomy Trial (CHAT) – nghiên cứu đa trung tâm lớn tại Mỹ: trẻ được phẫu thuật có giấc ngủ sâu hơn, tăng trưởng tốt hơn, cải thiện khả năng học tập.
Tại phòng khám BS Đức, nhiều phụ huynh chia sẻ bé ngủ ngon hẳn, không còn ngáy, tăng cân tốt sau 1 tháng mổ.
Có nên lo lắng về rủi ro khi phẫu thuật?
Phẫu thuật cắt amidan hiện nay được thực hiện với:
- Gây mê ngắn (trung bình 20–30 phút)
- Thiết bị hiện đại: dao plasma, coblation ít chảy máu
- Bé có thể xuất viện sau 1 đêm
- Tái khám và theo dõi kỹ lưỡng sau mổ
Biến chứng rất hiếm gặp, thường chỉ xảy ra nếu không tuân thủ chăm sóc hậu phẫu.
Khi nào nên đưa trẻ đi khám?
Hãy đưa trẻ đến khám Tai Mũi Họng nếu có các dấu hiệu sau:
- Ngáy to, thở miệng, ngủ không ngon
- Có cơn ngưng thở trong lúc ngủ
- Dậy sớm, mệt mỏi ban ngày, sút cân
- Học tập giảm sút, kém tập trung
Việc khám nội soi mũi họng, đo nhịp thở khi ngủ sẽ giúp bác sĩ đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng của amidan và VA đến đường thở.
Tư vấn & phẫu thuật tại Nha Trang – BS Đức
📍 Phòng khám Tai Mũi Họng – BS Đức
Địa chỉ: 138 Văn Tiến Dũng, Khu đô thị VCN Phước Hải, TP. Nha Trang
📞 Đặt lịch & tư vấn: 0913570001
🌐 Website: www.bsduc.com
